Kịch bản gốc không ai mua, biên kịch dám viết nhưng nsx không cho quay, nội dung không quan trọng, quan trọng là phải nhiều drama… Các biên kịch Trung Quốc hiện nay đều bị mắng đến thảm, nhưng họ cũng là khóc trong oan ức, lực bất tòng tâm.
Bộ phim truyền hình Hàn Quốc Nữ Luật Sư Kỳ lạ Woo Young Woo kể câu chuyện về quá trình trưởng thành của một luật sư mắc chứng tự kỷ. Tỷ suất khán giả của buổi phát sóng đầu tiên chỉ là 0,948%, chỉ sau 3 tuần, tỷ suất khán giả đã tăng gấp 10 lần và đạt số điểm cao là 9,3 trên Douban.
Trong hơn 7.000 bình luận Douban về bộ phim Hàn Quốc này, có rất nhiều người có chung quang điểm: “Phim truyền hình trong nước vẫn là “song khiết”, và phim truyền hình Hàn Quốc đã đi xa tới vậy rồi”. “Tôi muốn nói với các đạo diễn và biên kịch của Trung Quốc rằng: Các người có thể làm điều gì đó khác biệt không?”
Liệu các nhà biên kịch trong nước có thể viết nên những tác phẩm với góc nhìn độc đáo như Nữ Luật Sư Kỳ lạ Woo Young Woo? Nhà biên kịch Giả Đông Nham (biên kịch Nhân Sinh Nếu Như Lần Đầu Gặp Gỡ) đã phản bác lại: Không phải biên kịch Trung Quốc không viết được mà là các nhà làm phim không chịu quay!
IP chuyển thể tốt hơn, kịch bản gốc không ai mua
Giả Đông Nham tiết lộ rằng khoảng hai năm trước, anh ấy đã viết một nhân vật tương tự, nhân vật nữ chính là một cảnh sát có chút tâm lý phản xã hội. Một cảnh quay khá sống động như vậy theo quan điểm của anh được các nhà làm phim đánh giá là “cực kỳ lơ lửng”.
Câu hỏi tương tự cũng xảy ra trong Lạp Tội Đồ Giám của Giả Đông Nham vừa kết thúc phát sóng cách đây không lâu. Trong bộ phim này, anh ấy đã tạo ra nghề của một họa sĩ vẽ chân dung, rất mới lạ và thú vị, nhưng anh ấy thường xuyên gặp phải thất bại khi tìm kiếm sự hợp tác.
“Có người muốn đưa câu chuyện của họa sĩ vẽ chân dung vào IP họ đã mua, còn tên hai nhân vật chính thì dùng tên của anh hùng IP. Từ góc độ kinh doanh, nhiều người không tin rằng một vai diễn như Woo Young Woo có thể thành công. Họ chưa bao giờ gặp một luật sư tự kỷ trong đời, vì vậy họ nghĩ rằng nó không tồn tại. Nó sẽ không vượt qua một định kiến như thế.”
Sau khi hoàn thành kịch bản Lạp Tội Đồ Giám, Giả Đông Nham hiểu sâu hơn về sự khó khăn của việc tạo kịch bản gốc. Cái gọi là kịch bản gốc trong ngành về cơ bản là được các nhà sản xuất đặt hàng thì mới làm. Công ty sản xuất đã hình thành chủ đề và mời biên kịch để viết nó, hoặc biên kịch bán chủ đề cho công ty sản xuất, được thông qua thì mới viết kịch bản.
Nhưng dù vậy thì cuối cùng kịch bản cũng sẽ được bọc trong 1 lớp vỏ IP – tức kịch bản chuyển thể. Biên kịch Trần Lục đã gặp phải trường hợp như vậy. không phải là một IP, nhà sản xuất sẽ không có lòng tin.
“Họ muốn tôi đổi nhân vật nam chính thành yêu tinh, để nếu họ tìm thấy một tác phẩm trên internet có nam chính là yêu tinh thì có thể mua và áp dụng IP chuyển thể dễ dàng hơn. Ngay cả khi nội dung không khớp thì cũng không quan trọng, bạn có thể thay đổi nội dung truyện hoặc kịch bản, miễn quay được là được.”
Trần Lục thẳng thắn cho biết, lý do khiến các biên kịch gặp nhiều rắc rối đến vậy bắt nguồn từ hệ thống xếp hạng kỳ diệu của nền phim ảnh Trung Quốc. Trần Lục tiết lộ rằng mỗi nền tảng chiếu phim sẽ có một cơ sở dữ liệu, cơ sở dữ liệu có xếp hạng khác nhau cho các IP khác nhau, diễn viên, biên kịch, đạo diễn, v.v. Nền tảng sẽ xếp hạng các tác phẩm theo thông tin trong cơ sở dữ liệu.
“Nếu tác phẩm của bạn là IP chuyển thể, bạn có thể nhận được thêm một vài điểm. Nếu bạn có thể mời những diễn viên nổi tiếng, bạn sẽ nhận được đánh giá cao hơn.”
Trần Lục cũng chia sẻ khó khăn của biên kịch khi viết kịch bản gốc: “Ban đầu, mọi người có thể muốn sáng tạo kịch bản gốc. Nhưng các nhà sản xuất và nền tảng chiếu phim đều đánh giá dự án của bạn dựa trên việc nó có phải là IP hay không và nhiều người cuối cùng đã thỏa hiệp để không gặp rủi ro.”
Giả Đông Nham nói rằng có một luật bất thành văn trong ngành – nếu là tiểu thuyết IP, chỉ cần có 30% nội dung thì sẽ có người đổ xô đi mua, nhưng nếu là kịch bản gốc, nếu nội dung đó không đạt tiêu chuẩn 90%, nó sẽ được Không ai quan tâm.
Phim ảnh trở thành hàng hóa, nội dung không quan trọng, quan trọng là drama
Tại sao sự chấp nhận kịch bản gốc của các nhà sản xuất và các nền tảng lại thấp như vậy?
Giả Đông Nham tiết lộ rằng có một quy định trong hợp đồng với nhà biên kịch rằng họ phải phác thảo 5 tập phim mỗi lần và việc thanh toán được thực hiện sau khi được xem xét, kiểm duyệt nội dung. Nhà sản xuất sẽ quyết định số tiền bỏ ra có xứng đáng hay không, vì vậy họ không dám chấp nhận rủi ro một cách dễ dàng. Đối với các nhà sản xuất, làm phim là kinh doanh, vì vậy phải đảm bảo phim chiếu sẽ thu lợi nhuận. Và công thức để thu lợi nhuận tốt nhất cho phim chính là “drama”. Nội dung phim không quan trọng, quan trọng là phải có nhiều nội dung có tính tạo nhiệt, tạo chủ đề, thậm chí gây tranh cãi… để tăng views, tăng nhiệt cho phim.
Giả Đông Nham xúc động nói rằng các tác phẩm điện ảnh và truyền hình Trung Quốc cần sự đổi mới nhất, nhưng các nhà sản xuất không cho phép các nhà biên kịch tự do thể hiện bản thân và chỉ muốn họ cung cấp những mặt hàng có giá trị kinh tế cao nhất có thể.
“Hiện nay có một số công ty điện ảnh và truyền hình sẽ cho công chúng vào xem kịch bản trước khi ra mắt và đánh giá nội dung nào trong kịch bản có thể được tìm kiếm và nội dung nào sẽ phải chịu rủi ro”, Giả Đông Nham nói. “Họ có một bộ tiêu chí đánh giá riêng. Giống như những người đánh giá AI, nếu họ đáp ứng các tiêu chí này, bản thảo của bạn sẽ đạt, còn nếu không thì bạn bị từ chối hoặc phải sửa theo ý họ.”
Nhà biên kịch Trần Lục cũng đã gặp phải một đối tác yêu cầu mình sử dụng bản đồ tư duy và EXCEL để viết dàn ý.
“Hãy lập một bảng EXCEL với các chi tiết như cảnh phụ, thời gian nhân vật, địa điểm, cốt truyện chính, cốt truyện chính, v.v.” Trần Lục kinh hãi chia sẻ. Anh vẫn tự nhận mình là một nhà biên kịch “linh hoạt”, dù đối tác có đưa ra những yêu cầu, nhận xét kỳ quái đến đâu, anh đều có thể chấp nhận và sửa đổi nếu có thể, nhưng khi hợp tác với một số nền tảng cũng cảm thấy vô cùng bất lực.
Kịch bản phim không phải do biên kịch viết
Biên kịch Bối Bối cũng thẳng thắn tuyên bố rằng các bộ phim Trung Quốc bây giờ hiếm khi được sản xuất dựa trên kịch bản do các nhà biên kịch viết. Mà kịch bản thường trở thành sự sáng tạo tập thể của biên kịch, đạo diễn, nhà sản xuất, thậm chí cả diễn viên cũng tham gia. Để rồi cuối cùng kịch bản trở thành sản phẩm chắp vá nhiều nguồn, rất khó để nói là do ai viết ra, viết theo ý muốn của ai.
Hoặc biên kịch sẽ viết kịch bản dựa theo những motif, kết cấu phim đã từng nổi tiếng, thành công của nước ngoài. Giống như bộ phim Nữ Luật Sư Kỳ Lạ Woo Young Woo, sau khi đạt được thành tích ấn tượng như vậy, nếu các biên kịch Trung Quốc dựa vào đó để viết kịch bản, sao chép lại, thì sẽ được chấp nhận.
Chạy theo trào lưu là vấn đề muôn thuở của phim Trung Quốc. Giả Đông Nham thẳng thắn cho rằng những năm gần đây có rất nhiều phim Trung Quốc đạt thành công lớn, đại bạo, tiểu bạo… chất lượng sản xuất phim được cải thiện nhưng trình độ sáng tạo của các nhà biên kịch lại có xu hướng đi xuống.
Biết rằng rất khó để làm kịch bản gốc, Giả Đông Nham vẫn cho rằng các nhà biên kịch nên kiên quyết làm kịch bản gốc. Bởi nếu không tự sáng tạo kịch bản, họ chỉ có thể trở thành thợ sửa chữa IP, và ngành công nghiệp biên kịch sẽ ngày càng trở nên tồi tệ hơn.
Ngoài sự thay đổi ý tưởng của các học viên, Giả Đông Nham cảm thấy rằng khán giả cũng nên khoan dung hơn với các tác phẩm gốc.
“Đôi khi bạn sẽ thấy một số người cực kỳ chán ghét sự đổi mới. Một bộ phim truyền hình không có gì mới mẻ lại nhận được sự khen ngợi và lượng views rất cao. Còn nếu có những chi tiết khác biệt thì ý kiến đánh giá sẽ phân cực, thập chí là chỉ trích nặng nề… Có thể đây là điều mà sự đổi mới cần phải đối mặt. Rào cản đầu tiên là thách thức cảm xúc thẩm mỹ của nhóm khán giả này. Cách tiếp cận của khán giả đối với phim điện ảnh và phim truyền hình đôi khi ảnh hưởng đến người sáng tạo, đặc biệt là những biên tập viên trẻ tuổi. Hy vọng khán giả sẽ cởi mở và khoan dung hơn với sự đổi mới của kịch bản gốc.”
Biên kịch Bắc Thâm cũng có cảm giác tương tự khi xem khán giả bàn luận về cốt truyện trên mạng, khi viết xong mọi người sẽ lo lắng, “Nếu nam nữ chính không song khiết thì khán giả có chửi không?” hay như “Tôi viết về các tệ nạn, liệu người khác có cho rằng tôi đang phản động không?”… Thậm chí, đôi khi họ còn phải lo lắng không biết trình độ của diễn viên có đảm đương được nhân vật mình xây dựng lên không…
